Oktavuođat ja ráhkisvuohta

Oktavuođat leat dego čanasteamit dahje searvevuohta iešguđet olbmuid gaskkas. Oktavuohta soapmásiin ii leat seamma go leat ovttas soapmásiin, buot oktavuođat leat sierralágánat. Ovdamearkka dihte gávdnojit ustitoktavuođat, bearašoktavuođat ja ráhkisvuođaoktavuođat. Oktavuođat sáhttet dahkat ahte veadjá buoragit ja oktavuođat mat dahkat ahte veadjá hejot.

Leatgo beroštišgoahtán soames olbmos, muhto it dieđe movt galggat oktavuođa váldit? Leago váttis dilli ruovttus bearrašis? Leatgo diggon muhtin ustibiin ja lohkan juoidá maid gáđat? Leago soames guođđán du dahje háliidatgo ieš heaitalit? Balahatgo dávjá? Vai háliidatgo duššo ságastit veaháš oktavuođaidat birra? Oktavuođat leat stuora oassi min eallimis ja okta dábáleamos fáttáin min chattas. Mii geat chattet duinna leat hárjánan ságastit oktavuođaid, bearraša, ustitvuođaid ja ráhkisvuođa birra. Boađe chattet namaheamet, mii doarjut du.

Ráhkásnuvvan

Ráhkásnuvvat sáhttá leat nu hávski! Ráhkisvuohta sáhttá dagahit ahte dovdat vaikko maid gorudis. Čagalduhttima, liekkusvuođa, ráfi ja ilu. Soaittát duššo jurddašit olbmo birra, de šaddá váttis eará bargat. Muhto sáhtát maiddái dovdat ahte leat balus ja ahte dus lea váivi. Erenoamážit jus it dieđe dovdágo son, geasa leat ráhkásnuvvan, seamma go don. Go leat lahka soapmása geasa leat ráhkásnuvvan, de sáhtát leat hui balus ja sáhttá orrot hui somá seammás. Sáhttá goasii šaddat váttisin jus it ságas soapmásiin.

Geasa ráhkásnuvat?

Lea váttis diehtit manin mii ráhkásnuvvat dihto olbmui dahje olbmuide. Soaitá leat su jietna, hádja, movt son lea ja man birra ságasta. Lea dábálaš ieš hirpmahuvvat das geasa dahje geaidda ráhkásnuvvá. Soaittát jurddašit ahte dieđát juste makkár olbmuide liikot, ja de ráhkásnuvat áibbas iežálágán olbmui. Soaittát jurddašit ahte galggašit ráhkásnuvvat soapmásii gii gullá dihto sohkabeallái, muhto de fáhkka ráhkásnuvat áibbas iežái. Lea dábálaš dovdat ahte veaháš jorbbodat iežat dovdduin. Lea veadjemeahttun stivret geasa ráhkásnuvat – muhto don leat áidna gii beasat mearridit geasa oaččut ráhkásnuvvat. Ii oktage iežá go don mearrit geasa sáhtát ráhkásnuvvat. Chatte áinnas minguin ráhkisvuođa birra!

Riidu

Buohkain leat iežaset oaivilat, jurdagat ja dovddut, ja danin sáhttet oktavuođain muhtomin šaddat boasttuipmárdusat ja riiddut. Hárve lea duššo ovttas riekta dahje boastut ja dat lea ortnegis, nu guhká go ii oktage vahágahtto vugiin movt nubbi láhtte. Boasttuipmárdusat ja riiddut sáhttet leat váddásat, erenoamážit oktavuođain olbmuiguin geain beroštat. Sáhttá leat váttis ipmirdit movt earát dovdet ja soabadit earáiguin. Erenoamážit jus dus lea váivi, jus leat suhttan dahje balus. Ságastit soapmásiin earáin sáhttá dahkat álkibun ipmirdit movt earát dovdet ja seammás gávnnahit movt don ieš doaimmat.

Oktonasvuohta

Oallugat mis vedjet buoragit go leat fárrolaga earáiguin geaidda luohttit ja geaiguin dovdat iežamet oadjebassan. Soapmásat mis liikojit leat iehčaneamet eanetgo leat earáid searvvis, muhto dat ii leat seamma go dovdat oktonasvuođa. Sáhttá leat lossat jus dovdá iežas oktonassan ja jus eai leat ustibat, oallugat mis heahpanit ja atnit iežamet unnit árvvus go dovdat iežamet okton. Dat lea dábálaš, mii leat oallugat geat vásihit dakkár dovdduid muhtomin.

Balaheapmi

Balaheapmi sáhttá leat dovdu ahte it luohte sidjiide geaiguin dus lea lagas oktavuohta, dovddat iežat hilgojuvvon dahje dovddat ahte lea gilvu mas don aivve fertet kontrolleret iežá olbmo vai leat vissis son ii guođe du. Muhtimat balahit unnán, iežát fas dovdet dien dovddu garrasit ollu iešguđetlágán oktavuođain. Dábáleamos lea balahit ráhkisvuođaoktavuođain. Balahit ollu ii mearkkaš ahte don leat hui ládje ráhkásnuvvan, dat leat áibbas goabbatlágán áššit.

Mii lea heivvolaš veagas?

Gitta dassážiigo deavddát 18 jagi sáhttet du váhnemat/fuolaheaddjit mearridit du badjel ja sáhttá orrot váttis heivehit iežas njuolggadusaide maid dovddat eai oro riekta dutnje. Sáhttá leat buorre veagas fárrolaga ságastit rájiin ja njuolggadusain vai garvibehtet dárbbašmeahttun riidduid. Guhká go beasat leat olgun eahkediid, šearbmaáigi dahje beasatgo vuolgit juosat mátkái leat dábálaš áššit maid fuolaheaddját sáhttá mearridit. Seammás eai beasa mearridit vaikko maid, mánnán leat dus ollu vuoigatvuođat mat gávdnojit vai don galggat sáhttit eallit buori ja oadjebas eallima.